Satınalmanın ticari bir alan olduğu kesin, biz de operasyonel satınalmanın mümkün oldukça tedarik zinciri birimlerine aktarılması gerektiğini, satınalmacıların kendilerini ticari konularda daha fazla geliştirmelerinin daha uygun olduğunu savunuyoruz.
Ancak ticaret dışında satınalmanın sahip olması gereken vazgeçilmez bir alan daha bulunuyor: Finansal yetkinlikler. Ticarete odaklanmış çalışanlar için finans ve muhasebe konuları biraz sıkıcı gelebilir elbette, ancak satınalmada finans bilgilerin önemli olmasının çok önemli nedenleri var.
Bunları sizler için sıraladık:
1. Finansal Raporları Anlama
Satınalmacıların gerek tedarikçi seçimi, gerek alternatif çözümler arasında karar verirken kullanabilecekleri pek çok bilgi finansal raporlarda yer alıyor. Finans konusunda sağlam bilgiye ve altyapıya sahip olmayan satınalmacılar bu kararları tüm bilgileri kullanmadan almak zorunda kalıyorlar. Bu yüzden satınalmacıların kar-zarar hesabı ve bilanço gibi ana raporları değerlendirebilmeleri ve anlayabilmeleri önemli.
2. Opex ve Capex Bütçeleri
Satınalmacıların bütçe yaparken gider ve sermaye harcaması arasındaki farkı anlamaları gerekiyor. Satış amaçlı olmayan kalıcı varlıkların edinilmesini veya iyileştirilmesini içeren harcamalarla, normal iş akışında harcanan para arasındaki farkı anlamayan satınalmacıların doğru bütçe yapması mümkün olmuyor.
3. Fayda-Maliyet Analizleri
Maliyet-fayda analizi, işletmelerin kararları analiz etmek için kullandıkları bir süreç. Bir eylemin faydalarını ve eylemi gerçekleştirmeyle ilgili temel, kullanım, ve yönetim maliyetlerini doğru analiz edebilen satınalmacılar en doğru kararları verebiliyorlar.
4. İşletme Sermayesi Yönetimi
İşletme sermayesi, bir kuruluşun işi yürütebilmek için kullanmak zorunda olduğu işletme likiditesini temsil eden finansal bir ölçütü. Satınalma birimi finans birimiyle birlikte şirketin işletme sermayesi yönetimi üzerinde en fazla etkisi birim. Bu kadar hayati bir konuya etkisini anlamadan satınalmacıların başarılı olmasını bekleyemeyiz.
5. Borçlar Hesabı ve Vadeler
Farklı fiyatlar ve farklı vadeler içeren tekliflerin değerlendirilmesi genellikle basit bir faiz hesabından çok daha fazlasını içeriyor. Ödeme vadelerinin şirket sonuçlarına etkisini anlamak ve teklifleri doğru değerlendirebilmek için satınalmacıların bu konularda gelişmiş olmasında fayda var.
6. Stokların Etkisi
Birçok şirkette satınalınan stoklar, varlıklarının en büyüğü değilse de büyük bir bölümünü temsil ediyor. Teslim süresi, sevkiyat sıklığı, parti büyüklüğü, tedarikçi güvenirliği gibi konuları bir bütün olarak doğru bir şekilde değerlendirilebilmesi tedarikçi seçimi ve alım kararlarının olmazsa olmaz yöntemlerinden.
7. Maliyet Analizleri
Alınan mal ya da hizmetin maliyet yapısını anlamak, işin hakkının ne kadar olduğunu ve kaça malolması gerektiğini belirleyebilmek açısından satınalmacılara büyük katkı sağlıyor. Bunun yanında maliyet yönetimi, giderleri yöneterek, kontrol ederek ve ortadan kaldırarak satınalma harcamalarını azaltmada en önemli yöntemlerden biri olarak karşımıza çıkıyor.
8. Projelerin Önceliklendirilmesi
Organizasyonların sınırlı kaynaklarını doğru kullanmak ve projelerini önceliklendirmek için kullandıkları DCF, NPV, IRR gibi çeşitli yöntemleri bilen ve kullanan satınalmacılar projelerinin neden onaylanması gerektiğini doğru yöntemlerle anlatabiliyorlar.
9. Satınalma Sonuçlarını Anlama ve Anlatma
Pek çok satınalmacı yaptıkları katkıların üst yönetim tarafından görülmemesi ve satınalmaya değer verilmemesi konularında şikayetçi. Bu durum genellikle satınalmanın kendisini değerlendirdiği açıyla üst yönetim bakış açısının farklı olmasından kaynaklanıyor. Finansal bilgilere hakim olmak satınalmacıların üst yönetim bakış açısına ve iletişim diline hakim olmasını sağlıyor.
10. Finans ve Muhasebe Birimleriyle İlişkiler
Belki de en önemlisi, finans kavramları hakkında net bir fikri olan satınalmacılar finans ve muhasebe birimleriyle diyaloglarını çok daha sağlıklı bir şekilde yürütebiliyorlar. Bu da bütçe, proje değerlendirmeleri, raporlamalar konusunda üst yönetimle diyaloglarınızda sağlam bir destekçiniz olması anlamına geliyor.
İşte bu yüzden satınalmacıların finansal okur-yazarlık ve finansal analizler konularında kendilerini geliştirmeleri çok büyük önem arzediyor.